Ben jij hoog sensitief (HSP)?
En heb jij een kinderwens, ben je zwanger, vader of moeder?
Maar liefst 1 op de 5 mensen is hoog sensitief, ook wel HSP genoemd. Velen zijn zich hier echter niet van bewust.
Wanneer jij van jezelf weet of vermoed dat je hoog sensitief bent is het als (aanstaande) ouder extra waardevol je bewust te zijn van je hoog sensitiviteit. Om je levenswijze daarop aan te passen. Door je bewustzijn te vergroten zorg jij dat het een kracht en kwaliteit van je is en niet je valkuil wordt in een kwetsbare en uitdagende periode van je leven. Dat jij weet en voelt wat jijzelf nodig hebt in deze periode. Dat HSP iets is wat je leven kan verrijken.
HSP hebben namelijk enorm veel kwaliteiten en krachten.
Wat is hoog sensitiviteit?
HSP in het kort:
Hoog sensitieve personen hebben een gevoeliger zenuwstelsel en verwerken informatie op een andere manier dan mensen die niet HSP zijn. Ze merken veel signalen, details en prikkels op, die sterk binnenkomen én die ze uitgebreider en diepgaander verwerken dan de gemiddelde mens. Zowel de ervaring van fysieke als emotionele prikkels is intenser. HSP zijn hierdoor intuïtief sterk, zich sterk bewust van zichzelf én van hun omgeving. Ze voelen, horen, zien, ruiken of proeven intens. Kunnen o.a. sfeer en emoties van anderen goed waarnemen òf een sfeer die in een ruimte/groep hangt.
Je hoeft daarbij niet voor alle prikkels even gevoelig te zijn. Elk mens en dus ook elke HSP’er is verschillend en ervaart kenmerken op een andere manier. HSP is een aangeboren eigenschap.
Invloed op ouderschap
Als HSP kan het ouderschap extra uitdagend zijn. Je staat ineens 24/7 aan én er zijn continu prikkels. Jouw zenuwstelsel staat eerder onder druk. HSP'ers hebben vaak een groot verantwoordelijkheidsgevoel wat extra belastend kan voelen wanneer daar de verantwoordelijkheid voor je eigen kind bijkomt.
Als HSP neem je alles veel intenser waar én ben je veel bewuster van alles wat je voelt in je lijf. Mede hierdoor nemen veel HSP vrouwen hormonale veranderingen ook bewuster en intenser waar. Veel HSP vrouwen die last hebben van een disbalans in hormonen hebben vaak ook meer last van hun HSP. HSP kan dus versterkt worden door hormoonveranderingen.
Matrescence Psychologie beschrijft dat veel vrouwen (los van HSP) meer voelen in de overgang van vrouw naar moeder. Dit door onder andere hormonen, biologische veranderingen in de werking van je zintuigen, slaaptekort, een herstellend lichaam én verhoogde basisspanning door alle nieuwe indrukken. De zintuigen nemen bij velen toe qua gevoeligheid wat voor een deel verklaart waarom over- en onder prikkeling meer op de loer ligt. Als HSP kan je dit nog intenser ervaren.
HSP nemen heel gemakkelijk emoties, gevoelens en gedachten van anderen over. Je staat meer open voor energieën die niet bij jezelf horen. Deze kunnen onbewust je gemoedstoestand beïnvloeden. Als kersverse moeder sta je dus nog meer open en komt ook dit intenser binnen. Hoe zorg je dat je in deze wirwar bij jezelf blijft en blijft voelen wat van jou én van de ander is?
Naast bovengenoemde uitdagingen kent HSP ook vele voordelen wanneer je bewust bent van jouw HSP en deze als kracht weet in te zetten. HSP'ers zijn bijvoorbeeld vaak creatief en heel goed afgestemd op hun kind. Ze weten wat ze nodig hebben, voelen hun behoeften haarfijn aan, weten wat hun mogelijkheden zijn en wat ze nodig hebben om zich volledig te kunnen ontwikkelen.
HSP én een post partum depressie
Heftige gebeurtenissen hebben meer impact op een HSP. Door de intense ervaring van emoties voelen negatieve gevoelens nog heftiger. HSP'ers maken minder dopamine aan in de voorste delen van de hersenen. Daarnaast hebben zij vaker last van onzekerheid, perfectionisme, angsten en een groot verantwoordelijkheidsgevoel waardoor ze sneller in een vicieuze cirkel van negatieve gedachten terecht komen.
Het hebben van een gevoelig zenuwstelsel blijkt HSP'ers vatbaarder te maken voor depressies, aldus Esther Bergsma.
HSP'ers geven aan gevoeliger te zijn voor de effecten van medicatie. Dat kan dus betekenen dat je meer bijwerkingen ervaart, meer reacties in je lichaam voelt of bijvoorbeeld dat een kleinere dosis al effect heeft. Bij het bepalen van de juiste dosering van eventuele medicatie is het daarom van belang aandacht te hebben voor je HSP.
Note: Het betekent niet dat je als HSP ook een post partum depressie ontwikkelt. Een post partum depressie ontstaat veelal uit een combinatie van verschillende factoren.